Izrael
i
palestinska
militantna
grupa
ponovo
su
u
sukobu
usljed
kojeg
je
u
toku
jednog
dana
ubijeno
više
stotina
ljudi.

Hamas
je
jučer
napao
Izrael,
a
na
meti
su
bile
i
dobro
utvrđene
građevine
na
izraelskom
teritoriju.
Premijer
Izraela
Benjamin
Netanyahu
je
nedugo
nakon
toga
upozorio
na
“dug
i
težak
rat”,
a
već
danas
je
proglasio
ratno
stanje.
Izraelski
avioni
bombarduju
Pojas
Gaze.
No,
šta
je
uopće
Hamas?

Šta
je
Hamas

Hamas
je
skraćenica
za
Islamski
pokret
otpora
te
na
arapskom
znači
revnost.
Politički
kontrolišu
Pojas
Gaze
–
teritorij
od
365
kilometara
kvadratnih,
a
koji
je
dom
za
više
od
dva
miliona
ljudi.
Taj
teritorij
je
pod
izraelskom
blokadom.

Hamas
je
na
vlasti
u
Pojasu
Gaze
od
2007.,
nakon
kratkog
sukoba
protiv
snaga
Fataha,
koje
su
lojalne
predsjedniku
Mahmoudu
Abbasu
kao
čelniku
Palestinske
uprave
i
Palestinske
oslobodilačke
organizacije
(PLO).

Kada
je
Hamas
formiran
i
koji
je
njegov
cilj

Hamas
je
kao
pokret
formiran
1987.
u
Gazi.
Osnovali
su
ga
šeik
Ahmed
Yasin
i
njegov
pomoćnik
Abdul
Aziz
al-Rantissi,
nedugo
nakon
početka
prve
Intifade
(ustanka
protiv
izraelske
okupacije
palestinskog
teritorija).

Počeci
ovog
pokreta
se
vežu
za
ogranak
Muslimanske
braće
u
Egiptu
te
je
formirano
vojno
krilo
nazvano
Brigada
Izz
al-Din
al-Qassam.
Brigada
je
osnovana
za
oružanu
borbu
protiv
Izraela,
a
kao
cilj
je
istaknuto
oslobađanje
palestinskog
teritorija.
Osim
toga,
palestinskim
žrtvama
okupacije
su
ponudili
programe
socijalne
zaštite.

Šta
su
Hamasovi
principi

Za
razliku
od
PLO-a,
Hamas
ne
priznaje
izraelsku
državnost
te
prihvata
palestinsku
državnost
u
granicama
iz
1967.

“Nećemo
se
odreći
ni
pedlja
palestinskog
matičnog
tla,
bez
obzira
na
pritiske
i
bez
obzira
koliko
dugo
traje
okupacija”,
poručio
je
2017.
vođa
ove
palestinske
grupe
Khaled
Meshaal.

Hamas
se
nasiljem
protivio
mirovnom
sporazumu
iz
Osla
koji
su
sredinom
90-ih
pregovarali
PLO
i
Izrael.
Zvanično
je
opredijeljen
za
palestinsku
državu
unutar
granica
iz
1967.
Ovaj
cilj
pokušava
ostvariti
napadima
na
izraelske
vojnike,
naseljenike
i
civile,
kako
na
one
koji
žive
na
okupiranom
palestinskom
teritoriju,
tako
i
na
one
koji
su
u
samom
Izraelu.

Izrael,
Sjedinjene
Američke
Države,
Evropska
unija,
Kanada,
Egipat
i
Japan
ovu
grupu
u
cjelini
ili
njeno
vojno
krilo
smatraju
terorističkom
organizacijom.

Ko
su
saveznici
i
pristalice
Hamasa

Hamas
je
dio
regionalnog
saveza
kojeg
čine
Iran,
Sirija
i
libanonski
Hezbolah.
Savez
se
protivi
američkoj
politici
prema
Bliskom
Istoku
i
Izraelu.

Hamas
i
Islamski
džihad
kao
druga
najveća
oružana
grupa
u
regiji
često
se
zajedno
suprotstavljaju
Izraelu.
Smatraju
se
najznačajnijim
akterima
u
koordinaciji
vojnih
aktivnosti
različitih
oružanih
grupa
u
Gazi.
Odnos
između
ove
dvije
grupe
bio
je
napet
kada
je
Hamas
tražio
od
Islamskog
džihada
da
zaustavi
napade
na
Izrael.

Šta
je
potaklo
na
jučerašnji
napad
na
Izrael

Hamasov
glasnogovornik
Khaled
Qadomi
je
za

Al
Jazeeru
izjavio
da
su
izveli
vojnu
operaciju
kao
odgovor
na
višedecenijske
zločine
nad
Palestincima.

“Želimo
da
međunarodna
zajednica
zaustavi
zločine
u
Gazi
nad
palestinskim
narodom,
našim
svetim
mjestima,
kao
što
je
Al-Aqsa.
Sve
su
to
razlozi
za
početak
ove
bitke”,
kazao
je
Qadomi.

Da
li
Hamas
napada
civile

Viši
Hamasov
glasnogovornik
Osama
Hamdan
je
također
za
Al
Jazeeru
izjavio
da
ne
napadaju
civile,
iako
se
na
videosnimcima
vidi
da
za
taoce
uzimaju
starije
osobe.
Međunarodna
organizacija
za
ljudska
prava
Amnesty
International
je
istakla
da
su
ubili
izraelske
civile.
Hamdan
je
naveo
da
napadaju
samo
one
koji
žive
u
ilegalnim
naseljima,
smatrajući
ih
legitimnim
metama.

“Morate
napraviti
razliku
između
doseljenika
i
civila.
Doseljenici
su
napali
Palestince”,
rekao
je.

Odgovorio
je
na
pitanje
da
li
se
civili
na
jugu
Izraela
smatraju
naseljenicima.

“Svi
znaju
da
tamo
postoje
naselja.
Ne
napadamo
civilne
namjerno.
Naseljenici
su
dio
okupacije
i
dio
oružanih
snaga
Izraela.
Oni
nisu
civili”,
poručio
je
Hamdan.

Kako
je
Hamas
uspio
izvesti
jučerašnji
napad

Hamas
je
objavio
da
su
zarobili
nekoliko
Izraelaca
u
enklavi,
objavivši
videosnimke
na
kojim
se
vidi
kako
vuku
krvave
vojnike.
Objavili
su
da
su
među
zarobljenicima
bili
visoki
vojni
oficiri
Izraela.

Napad
je
asocijacija
na
napad
iz
80-ih
godina
kada
su
palestinski
borci
prešli
iz
Libanona
u
sjeverni
Izrael,
ubivši
šest
izraelskih
vojnika.
Osim
toga,
napad
je
probudio
sjećanje
na
hapšenje
vojnika
Gilada
Shalita
2006.
Borci
povezani
s
Hamasom
su
Shalita
zarobili
na
graničnom
prijelazu.
Bio
je
u
zarobljeništvu
pet
godina
te
je
razmijenjen
za
1.000
palestinskih
zarobljenika.
Hamas
je
u
posljednjem
napadu
koristio
i
paraglajdere,
saopćila
je
izraelska
vojska.