Američka ambasada u Srbiji je na društvenoj mreži Twitter objavila promotivni video snimak u spomen na spašavanje američkih pilota u operaciji “Halijard”.

Objava sa opisom “Kao saveznici, Srbi i Amerikanci mogu da ostvare nemoguće”, donosi video snimak sa obilježavanja godišnjice misije “Halijard”, koja se održala u organizaciji ambasade i ambasadora Christophera Hilla 16. septembra.

U jednom kadru, na samom početku snimka, pojavljuje se spomenik sa lokacije u Pranjanima, na kojem stoji da se spomnik podiže u čast “Savezništva SAD i trupa Generala Draže Mihailovića”. Kasnije se isti spomenik prikazuje okićen vijencima.

Kao saveznici, Srbi i Amerikanci mogu da ostvare nemoguće. #jačizajedno pic.twitter.com/5TCZzD5cWC

— Američka ambasada (@USEmbassySerbia) September 22, 2023

Četnici pod vrhovnom komandom Dragoljuba Mihailovića su bili saradnici okupatora, njegovih sluga te su počinili brojne zločine uključujući i genocid. Uloga četnika u spašavanju savezničkih pilota je bila minorna i oportunistička, a propagiranje pozitivne slike je dio državnog projekta Srbije.

Historičar Robert Donia je u naučnom članku “The Forgotten Thousands: The Historiography of World War II Rescues of Allied Airmen in Yugoslavia”, pojasnio ulogu četnika u spašavanju savezničkih pilota i kako je došlo do preuveličavanja ove uloge za političke potrebe Hladnog rata i kasnije Srbije.

U članku se iznosi podatak da je prema određenim statističarima sa područja Jugoslavije spašeno 2.364 pilota, te ove procjene navode da su partizani spasili oko 2.000 pilota, a četnici 350.

Naknadna prebrojavanja su pokazala da je sa četničke teritorije spašeno 500 do 600 pilota. Konzervativna procjena govori da su partizani spasili najmanje duplo više pilota od četnika.